Oude (veel)gestelde vragen
Bekijk hier de vragen die gesteld zijn na bekendmaking van het eerste onderzoek (de quick scan). Deze geven een beeld van de situatie vanaf juni 2021 tot februari 2022.
Inmiddels is er een vervolgonderzoek geweest. Uit dit vervolgonderzoek blijkt dat er niet tien, maar negentien geschikte zoeklocaties zijn om windmolens te plaatsen.
1. Waar komen de windmolens?
De gemeenteraad heeft het gebied langs de A12 en A30 in de Wind- en zonnewijzer aangemerkt als zoekzone voor windmolens. Dit is vastgelegd in de wind- en zonnewijzer met spelregels voor het opwekken van duurzame energie. De gemeenteraad heeft deze wind en zonnewijzer in 2019 vastgesteld.
2. Zijn er in het grote buitengebied van Ede niet geschiktere locaties? Er zijn gebieden in Ede waar veel agrarische landbouwgrond is. Waarom worden die gebieden niet verder onderzocht. Bijvoorbeeld A30 na Kernhem tot aan Barneveld en A12 zijde Wageningen tot aan Veenendaal; daar zijn ook zeer veel weilanden.
De gemeenteraad heeft het gebied langs de A12 en A30 in de Wind- en zonnewijzer aangemerkt als zoekzone voor windmolens. Daarbij sluit het Energiecluster aan bij de bestaande windmolens en passen windmolens beter langs snelwegen en bedrijventerreinen.
In het buitengebied van Ede is de woningdichtheid weliswaar lager, maar ook daar staan veel woningen. Een groot deel ten oosten van Ede is bovendien bestemd als Natura 2000 gebied, waardoor hier geen windmolens zijn toegestaan.
3. In het rapport van de quickscan staat dat het onderzoeksgebied tot stand zou zijn gekomen door wind-kansen kaart en zon-kansen kaart over elkaar heen te leggen. Als je dat werkelijk doet krijg je een veel groter gebied dan het huidige onderzoeksgebied. Hoe zit dit?
In de gemeente Ede is gezocht naar een locatie dichtbij snelwegen, bedrijventerrein en waar ook ruimte is om goed aan te sluiten op het energienetwerk. Dit laatste zorgt ervoor dat het gebied Energiecluster A12 / A30 nader wordt onderzocht de komende periode.
4. Waarom aan de west en zuidzijde van Ede, waar de westenwind het meeste last geeft alsook de slagschaduw van de zon?
In het plan-MER worden o.a. de onderzoeken over de geluidseffecten en slagschaduw onderzocht. Deze effecten zijn in de quickscan nog niet meegenomen.
5. Waarom staat op locatie 7 maar 1 molen gepland?
Binnen de meeste zoeklocaties is ‘schuifruimte’ voor de mogelijke locaties van de windmolens. Dit geldt ook voor de ruimte bij zoeklocatie 7. Windmolens kunnen niet te dicht bij elkaar staan. Zo staan de locaties 7 en 6b op gepaste afstand. Als de locatie van 7 verschuift, moet dus ook worden gekeken naar de locatie 6.
6. Als een aantal locaties niet door gaat, komen er dan grotere en meer turbines op de overgebleven locaties om dit te compenseren?
Van deze zoeklocaties willen wij zoveel mogelijk gebruik maken om windenergie te (laten) ontwikkelen om onze duurzame doelstellingen te behalen.
7. Waarom windmolens op land als het ook op zee kan?
Windmolens op zee is ook een gedeeltelijke oplossing, maar ook de zee is praktisch volgepland. Er is maar beperkt ruimte beschikbaar door natuurgebieden, vaarroutes, gaswinning etc. We hebben daarom in Nederland ook wind-op-land-projecten nodig.
8. Hoeveel energie gaan de windmolens opwekken?
De energieopbrengst van windmolens hangt af van de hoogte en het type van de molens. Daar is nu nog geen antwoord op te geven.
9. U geeft aan in de startnotitie dat de afstand vanaf de snelweg maximaal 1 kilometer is. Echter is dit niet voor alle optie het geval. Hoe kan dit?
Alle 10 de zoeklocaties liggen binnen 1 kilometer van de Rijkswegen A12 of A30
10. Wat is het voordeel van clusteren, anders dan dat de aansluiting?
De gevolgen voor de omgeving worden dan ook gebundeld binnen een bepaald gebied en niet verspreid over verschillende gebieden in Ede. Ook zijn er effecten van windmolens onderling. Deze effecten worden gezamenlijk bekeken in het plan-MER onderzoek.
11. Zijn de 2 huidige windmolens niet rendabel? Dit vanwege de hoogte en worden deze ook vervangen?
Voor zover wij weten worden deze niet op korte termijn vervangen, dit staat de huidige vergunning ook niet toe.
12. Bij locatie 10 staat een basisschool en bij locatie 1 zit de scouting. Is dat bekend en hoe gaan jullie daar mee om?
Wij zijn bekend met de locatie van de basisschool en de scouting. In de buurt van de verschillende zoeklocaties bevinden zich inderdaad andere functies dan wonen en/of werken. Op elke locatie wordt hier bij de uit te voeren onderzoeken nadrukkelijk naar gekeken.
13. Zijn alle windmolens hetzelfde of kunnen er verschillende komen?
Het lijkt ons ruimtelijk niet wenselijk om windmolens van bijvoorbeeld verschillende hoogtes toe te staan.
14. Van hoeveel windmolens wordt uitgegaan? Als uit onderzoek blijkt dat alle locaties geschikt zijn, komen er dan windmolens op al deze locaties?
Wij gaan uit van 10 mogelijke windmolens, op plekken die uit het vooronderzoek geschikt lijken te zijn. In het vervolgonderzoek zal blijken of dit inderdaad zo is.
15. Hoeveel molens komen er per locatie?
Per locatie gaan wij uit van 1 windmolen.
16. Draaien de windmolens altijd?
Nee, er zijn tal van redenen dat windmolens soms stil staan. Windmolens staan soms stil als er te veel schaduw ontstaat op omliggende woningen, bedrijven of gebouwen. Ook kan het door te harde wind nodig zijn om ze tijdelijk stil te zetten, boven windkracht 9 à 10 worden de wieken in vaanstand (plat) gezet, zodat ze geen wind meer vangen en niet in over-toeren komen. Een overbelasting op het elektriciteitsnet is ook een reden om ze tijdelijk stop te zetten.
17. Hoelang blijven de windmolens staan?
Windmolens blijven in het algemeen voor een periode van 25 jaar staan.
18. Hoeveel windmolens gaat Ede sowieso al vanuit de RES plaatsen?
De Regionale Energie Strategie (RES) geeft aan hoeveel duurzame elektriciteit de regiogemeenten willen opwekken. Dit is voor Ede gebaseerd op eerder vastgesteld beleid en de RES bevat dus geen extra windmolens bovenop de locaties in dit project. De RES legt geen maatregelen of aantal windmolens vast.
19. Hoeveel energie gaan de 10 windmolens opwekken?
De energieopbrengst van windmolens hangt af van de hoogte en het type van de molens. Daar is nu nog geen antwoord op te geven.
20. Heeft het stroomnet wel voldoende capaciteit voor deze 10 windmolens?
Met de netbeheerder zijn wij in gesprek over de capaciteit van het netwerk.
21. Hoe hoog kunnen windmolens eigenlijk maximaal worden?
Bij de hoogte is uitgegaan van minimaal 120 meter. Dit is de ashoogte van de mast. Dit betekent dat de lengte van de rotorbladen / wieken daar nog bovenuit komen. Dit wordt de tiphoogte genoemd. Gezegd kan worden dat dit ongeveer 2/3 van de mastlengte is. Een windmolen met een ashoogte van 120 meter heeft zo tiphoogte van ongeveer 180 meter.
22. Waarom de locaties 9 en 10? Deze zijn niet geclusterd aan de rest van de locaties en dicht bij bebouwing.
Uit het vooronderzoek bleken deze locaties ook geschikt. Uit het komende MER-onderzoek zal blijken of dit zo is en of ze niet te dicht bij de bebouwing staan.
23. Nu wordt er een windmolen gepland bij Bennekom, want daar kan je blijkbaar alles dumpen? En nu moet er ook nog maar even een windmolen bij gezet worden?
Binnen het Energiecluster is een Quick scan gemaakt en daaruit zijn deze 10 locaties gekomen. Dit is op basis geweest van belemmeringen en daaruit zijn 10 ‘witte vlekken’ gekomen die zorgvuldig onderzocht gaan worden.
24. Waarom worden er windmolen-locaties in het Binnenveld gezocht? Daar waar juist ecologie, rust en natuur centraal zijn komen te staan?
Het Binnenveld grenst aan de noordzijde aan de A12. Daarmee valt het binnen de gestelde uitgangspunten van het Energiecluster A12 / A30.
25. Zijn er 'reserveplekken'?
Buiten de 10 zoeklocaties hebben wij nu geen andere zoeklocaties achter de hand.
1. Hoe kan het zijn dat u windmolens plaatst op 300 meter van woningen terwijl het RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) van 1300 meter afstand uitgaat?
Binnen de huidige wet- en regelgeving in Nederland is geen minimale afstand vastgelegd tot woningen. Het nader onderzoek moet uitwijzen wat de precieze effecten zijn op alle bestemmingen, dus ook op woningen.
2. Wij zijn niet benaderd en 1 optie van een windmolen is 20 meter van ons kantoorpand vandaan. Hoe kan dit?
Wilt u een mail sturen met uw vraag en uw contactgegevens naar edevoordewind@ede.nl? Dan nemen we contact met u op.
3. Ik slaap met de deur van het dakterras open welke direct uitlijnt op nr 7. Gaan de windmolens 's avonds uit?
Uit het nader onderzoek zal blijken welke geluidseffecten elke windmolen met zich meebrengt en vooruitlopend hierop kan niet worden gezegd wat de conclusies hiervan zijn.
4. Waarom is er gekozen voor een radius van 1 km voor het benaderen van bewoners. De impact van de windmolens is veel groter en heeft sowieso een enorme impact voor de wijken Veldhuizen en Kernhem.
Het benaderen van inwoners binnen 1 kilometer is een eerste aanzet. Door de informatiebijeenkomst, website en nieuwsbrief kan iedereen die dat wil betrokken blijven bij de uitwerking van de onderzoeken.
5. Er wordt gesproken over 300 meter en over een straal van 1 km. Hoe zit dat?
De gemeente heeft inwoners die rondom 1 km vanaf een zoeklocatie wonen geïnformeerd. Deze afstand is vastgelegd in de wind- en zonnewijzer van de gemeente Ede, met spelregels voor initiatieven voor wind- en zonne-energie. De 300 meter gaat over de afstand die geldt als belemmeringszone vanwege de daar aanwezige woningen.
1. Hoe zit het met gezondheidseffecten? Houden jullie daar rekening mee?
Meer informatie daarover kunt u vinden op: Windmolens en gezondheid | RIVM
Wij zijn ons bewust van zorgen over de gezondheid en volgen de informatie daarover op de website van het RIVM.
2. Beseft u dat er voor omwonende geen lusten zijn, maar vooral lasten zijn? Onverkoopbare huizen, gezondheidsklachten, geluidsoverlast...
In het nadere onderzoek wordt aandacht besteed aan bijvoorbeeld geluid en slagschaduw van windmolens. Wilt u hiervan op de hoogte blijven? Meld u dan aan voor de nieuwsbrief.
3. Geluid en slagschaduw is ongeveer het belangrijkste wat hierbij speelt. Waarom is dat in het vooronderzoek nog niet meegenomen?
Dat komt omdat we u al eerder willen betrekken bij de plannen dan dat we de onderzoeken uitvoeren. Zo kunt u van begin af aan meedenken met de onderzoeken die gedaan worden door reactie te geven op de Notitie Reikwijdte en Detailniveau.
4. In meerdere landen in Europa houdt men een afstand tot woningen van 10 keer de hoogte van de windturbine aan. In Duitsland en Denemarken worden ook veel ruimere afstanden aangehouden. Hoe zit dit?
In andere Europese landen gelden andere normen dan in Nederland. In juni 2021 heeft de Raad van State de Nederlandse overheid wel opgedragen om deze normen opnieuw vast te stellen. We volgen die ontwikkeling uiteraard op de voet.
5. Is er rekening gehouden met het feit dat de Nederlandse geluidsnormen veel ruimer zijn dan de Europese geluidsnormen en dat hierover nog procedures lopen?
Hier heeft recent de Raad van State een uitspraak over gedaan. Meer hierover kunt u vinden op de website van de Raad van State.
6. Er zijn al meerdere onderzoeken geweest die hebben bewezen dat er sprake is van hinder door geluidsoverlast. Waarom wordt dit door jullie nogmaals onderzocht?
Het is verplicht onderzoek te doen naar geluid en slagschaduw bij windmolens. Bij elke locatie wordt specifiek onderzoek gedaan, omdat elke omgeving verschillend is. Dit zal uit het komende onderzoek blijken.
7. De windmolen komt ongeveer 400 meter van mijn woning te staan. Wordt er aan de regels voor geluidsoverlast voldaan?
Bij het onderzoeken van de zoeklocaties wordt dit meegenomen.
8. Worden de normen van de EU opgevolgd m.b.t. de SMB richtlijnen 2001/42/EU?
Voor het ontwikkelen worden alle wettelijke normen in Nederland gevolgd. Recentelijk heeft de Raad van State hierover een uitspraak gedaan. Meer hierover kunt u vinden op de website van de Raad van State.
9. De A12 geeft al veel geluidsoverlast. Daar extra geluid boven op stapelen met molens op locatie 6 en 7 betekent dus de geluidsbelasting nog meer verhogen. Hoe wordt dat gecompenseerd?
Bij het uitvoeren van het geluidsonderzoek wordt ook het geluidsniveau van de Rijkssnelweg meegewogen. Hoe dat precies gebeurt komt in de Notitie Reikwijdte en Detailniveau te staan. Dit najaar kunt u hierop uw reactie geven.
10 Hoe zit het met de vogels die vanuit het binnenveld overvliegen zoals aalscholver?
Binnen het onderzoek werken specialisten mee die ook aandacht besteden aan effecten op vogel(trek). Hoe dat precies gebeurt kunt u vinden in de Notitie Reikwijdte en Detailniveau. Dit najaar kunt u hierop uw reactie geven.
11. Hoe en in welke mate gaat u aantonen dat de windmolen locaties elk afzonderlijk evenwichtig zijn tussen milieu, economie en de mens?
Dit is een moeilijke afweging, maar wij gaan ervan uit dat de gemeenteraad van Ede een zorgvuldige afweging hierin zal maken. Vanuit dit project worden zorgvuldig de onderzoeken verricht die hieraan ten grondslag liggen.
12. Waarom een aantal plekken op een bedrijventerrein waar veel mensen werkzaam zijn? Zijn deze gekozen omdat de gemeente eigenaar is van deze gronden?
De plekken komen voort uit een vooronderzoek waarbij globaal is gekeken welke locaties eventueel geschikt zijn voor windmolens op basis van belemmeringen. De eigendom van gronden is niet als belemmering in het vooronderzoek meegenomen.
13. U spreekt over ecologische schade, met name over de wespendief. Welke ecologische schade kunnen we nog meer verwachten?
De wespendief is als voorbeeld genoemd op de online bijeenkomst op 22 juni. Er zijn nog meer ecologische onderzoeken die worden uitgevoerd. Hierover krijgt u meer inzicht bij de Notitie Reikwijdte en Detailniveau. Dit wordt voorafgaand aan de plan-MER openbaar gemaakt.
14. Welke eisen gaat de gemeente Ede stellen aan de exploitant van de windmolens als het gaat om de hoogte van de molen, geluidreducerende maatregelen, voorzieningen aan de wieken?
De exploitant zal de wet- en regelgeving moeten volgen.
15. Er gaan ook verhalen dat vanwege de wespendief er geen windmolens langs de a12 geplaatst mogen worden. Klopt dit?
Uit onderzoek blijkt dat door het leefgebied van de wespendief geen windmolens op en direct rond de Veluwe geplaatst kunnen worden. Het Energiecluster met de windmolens ligt buiten dit gebied.
16. Voor slagschaduw geldt een afstand tot woningen van 12 keer de rotordiameter. Bij sommige geplande locaties wordt hier geen rekening mee gehouden. Kan dit betekenen dat turbines vaak stilgelegd moeten worden?
Uit het nader onderzoek moet blijken wat de effecten zijn van slagschaduw. In het vooronderzoek is dit nog niet meegenomen.
17. Is er ook een ecoloog in de trajecten "ingeschakeld"? Voor het effect op de natuur bij bijvoorbeeld locatie nummer 9 (jpg, 1 MB)in de buurt van de Groene Grens en eco-zone de Klomp?
Vanuit ecologie is een beleidsadviseur betrokken.
18. Hoe houden jullie rekening met de schade aan de natuur (aanvaringen met vogels, vleermuizen). U geeft aan dat er rekening wordt gehouden met de wespendief, maar hoeveel rekening wordt er gehouden met andere dieren? Bijvoorbeeld zwanen, eenden en reigers.
In de notitie Reikwijdte en Detailniveau wordt de wijze van onderzoek als het gaat om deze dieren kenbaar gemaakt. Hier mag u een reactie op geven. Via de nieuwsbrief houden we u hierover op de hoogte.
19. Wordt er meegenomen dat een windmolen het landschap kan vervuilen?
In de komende MER-studie worden diverse zaken onderzocht, waarbij ook de effecten op het landschap en de omgeving aan de orde komen.
20. Wordt er alleen gekeken naar wettelijk verplichte (Europese) normen? Laag frequente trillingen worden in buitenland serieus genomen maar in Nederland nog niet en hebben wel grote impact. Worden de resultaten van het onderzoek ook publiekelijk gedeeld? Wordt de concrete opdracht die het onderzoeksbureau mee krijgt gepubliceerd zodat deze inzichtelijk is voor de inwoners van Ede? Hoe zorgen jullie er voor dat de mer onderzoeken onafhankelijk en objectief zijn?
Deze zomer wordt een specialistisch bureau ingeschakeld voor het uitvoeren van de onderzoeken. Om te weten wat precies onderzocht gaat worden, wordt een NRD opgesteld. Dit staat voor Notitie Reikwijdte en Detailniveau.
Hierin worden alle verschillende aspecten van de onderzoeken beschreven. Wij vinden het belangrijk dat we voorafgaand aan het uitvoeren van de onderzoeken, duidelijkheid geven wat er onderzocht gaat worden.
21. Ik zag dat woningen die in de weg staan "belemmerende woningen" worden genoemd. Het zijn toch de windmolens die die woningen gaan storen? Kan die naamgeving worden aangepast?
Het is een juridische bewoording. We begrijpen dat deze term vreemd overkomt
22. Is mijn huis straks minder waard? Komt er een schaderegeling?
Op het moment dat er sprake zou zijn van enige vorm van benadeling dan kunt u via de gebruikelijke weg hierop aanspraak maken.
1. Waarom zijn omliggende gemeenten steeds bezig tegen de grens van Veenendaal hoge windturbines te plaatsen. Veenendaal zelf wil geen turbines en wordt nu dus ‘opgezadeld’ met die van de ‘buren’!
Binnen de grenzen van de gemeente Ede is gezocht naar mogelijke locaties van windmolens. Bij locaties dicht bij de gemeentegrens kunnen inwoners van Veenendaal hier inderdaad wel zicht en eventueel slagschaduw van ondervinden.
2. Als deelnemers uit Veenendaal meedoen gaat dit ten bate van de opbrengst van Veenendaal of Ede?
Vooralsnog moet nader worden onderzocht hoe de baten worden verdeeld waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen inwoners uit Veenendaal of Ede.
3. U houdt zich niet aan de groen uitzichtgarantie tot 2063 bij Veenendaal. Hoe kan dit?
Voor alle beschikbare kavels in Veenendaal (Balkon Zuid) is een koopovereenkomst of een reserveringsovereenkomst gesloten. Onderdeel van de koopovereenkomst is een groengarantie, wat inhoudt dat de (potentiële) nieuwe eigenaar de garantie heeft dat het aangrenzende natuurgebied De Groene Grens tot 2063 in stand wordt gehouden als natuurgebied. Kortom contractueel blijven we aan onze verplichting voldoen.
4. Is er ook overleg met gemeente Veenendaal over dit project?
Gemeente Veenendaal heeft geen eigen plannen voor windmolens. Er is contact en overleg met de gemeente Veenendaal over dit energiecluster. Gemeente Veenendaal is kritisch over het plan voor de windmolens.
5. De wethouder heeft het over "onze inwoners", maar het lijkt erop dat de inwoners van alleen Ede hier meegenomen worden. De inwoners van Veenendaal/Bennekom zijn blijkbaar niet van belang.
Wij behandelen de inwoners van Veenendaal niet anders dan onze eigen inwoners. Dit geldt uiteraard ook voor de inwoners van Bennekom.
6. Als inwoner van Veenendaal mis ik nog 1 ding in de presentatie: Wat is ons voordeel?
Inwoners van Veenendaal betrekken we ook bij de mogelijkheid om financieel te participeren en zo mee te delen in de opbrengst van de windmolens.
7. Is het bewust dat de woningen in Veenendaal niet te zien zijn op het kaartje? Op die manier is het slecht zichtbaar welke consequenties dit voor Veenendaal heeft.
Het kaartje richt zich vooral op Ede, omdat de meeste windmolens daar kunnen komen. Er zijn wel kaartjes per windmolen.
8. Waarom worden Edese windmolens pal tegen Veenendaal gezocht?
Locatie 9 is het meest dicht bij de gemeente Veenendaal. Deze locatie kwam uit het vooronderzoek naar voren als geschikte locatie. Uit het komende onderzoek moet blijken of dit inderdaad zo is.
9. Veenendaal en Renswoude hebben besloten geen windmolens te willen. Waarom wij dan wel?
Om in 2050 energieneutraal te zijn zet Ede in op verschillende vormen van duurzaam energie opwekken. Zonnepanelen op daken en op (rest)gronden leveren samen onvoldoende op; om de doelstelling in 2050 te halen. Zonnepanelen leveren namelijk alleen overdag en vooral in de zonnige maanden elektriciteit op. Windmolens wekken het hele jaar elektriciteit op; vooral in de wintermaanden als het meer waait.
Ede wil haar doelstelling daarom realiseren door een combinatie van zonnepanelen op daken, zonnepanelen op grond en windmolens.
10. Wat kunnen inwoners van Veenendaal doen om bezwaar te maken?
Formeel kunt u nu een reactie geven. Bezwaar maken kan in een later stadium. Dat geldt zowel voor inwoners uit de gemeente Ede als de gemeente Veenendaal.
11. Waarom clusteren tegen de grens van Veenendaal en niet richting Barneveld, of Arnhem?
Uit het vooronderzoek blijken dat op de 10 zoeklocaties geen belemmeringen zijn. Daarom is voor deze clustering gekozen die ook aansluit bij de huidige 2 bestaande windmolens.
1. Hoe kan ik financieel deelnemen?
De gemeente wil dat omwonenden, bedrijven en andere belanghebbenden uit de omgeving rondom de windmolens financieel kunnen deelnemen. Op deze manier kunnen zij profiteren van de opbrengst van de windmolens. De gemeente vraagt u om hierover mee te denken. Zodat duidelijk wordt op welke manier dit het beste kan.
2. Hoe kan ik mijn mening geven?
U kunt uw mening geven via deze website en door een e-mail te sturen naar edevoordewind@ede.nl Op verschillende momenten organiseert de gemeente ook bijeenkomsten waar u aan kunt deelnemen. Meer informatie hierover vindt u op deze pagina.
3. Waar kan ik over meedenken?
Ons uitgangspunt is dat het eigenaarschap van deze molens lokaal is. Onze bewoners en bedrijven hebben dan niet alleen de lasten maar ook de lusten. We richten een uitgebreid proces in waarbij u kunt meedenken over de vraag hoe we lokaal eigenaarschap kunnen vormgeven.
4. Gemeente Ede gaat actief de regie pakken. Betekent dat ook het aantrekken van marktkapitaal om de grote investeringen te kunnen realiseren?
Met het uitvoeren van het nadere onderzoek betekent dit inderdaad dat er een opening wordt gegeven aan marktpartijen om te investeren in windenergie in de gemeente Ede.
5. Waarom doet de gemeente dit onderzoek naar windmolens, kunnen projectontwikkelaars dit niet doen?
De gemeente vindt het heel belangrijk dat er windmolens komen en dat we daar de omgeving bij betrekken. Uit ervaring weten we dat een proces rondom windmolens gevoelig ligt bij de omgeving. En dat inwoners dan het gevoel hebben te laat erbij betrokken te zijn. Daarom willen we het anders aanpakken als gemeente en zelf de regie nemen en onze inwoners er bij betrekken. We gaan dus zelf in gesprek met de omgeving en samenwerkingspartners voor de uiteindelijke ontwikkeling en doen het benodigde onderzoek.
6. Krijgen de inwoners die de overlast krijgen van de molens voorrang als investeerder?
De mogelijkheden om de baten van windenergie lokaal te laten afvloeien moet nog nader uitgezocht worden. Wilt u hierover meedenken en heeft u een goede oplossing? Meld u zich dan via edevoordewind@ede.nl
7. Krijgt de gemeente subsidie voor de aanleg van dit energiecluster?
Voor de realisatie van projecten om duurzame energie op te wekken is subsidie van het Rijk beschikbaar. Een toekomstige ontwikkelaar van windmolens kan een beroep doen op de zogenaamde SDE+ subsidieregeling.
8. Als de gemeente zelf eigenaar wordt van de windmolens en ook zelf de vergunning verleent, dan is dat toch niet eerlijk?
De gemeente is bevoegd gezag voor een besluit over windmolens en zal het besluit volgens geldende wetten en regels nemen. Dat geldt voor alle bouwwerken die in de gemeente Ede worden gerealiseerd, zoals woningen, schoolgebouwen, sporthallen en bedrijfsgebouwen. Een windmolen is ook een bouwwerk, waarvoor bevoegdheden, regels en procedures gelden.
9. De gemeente hoeft geen eigenaar te worden van de windmolens. Hoeveel gaan de molens de gemeente kosten?
De kosten en opbrengsten van de zoeklocaties moeten nog nader in beeld worden gebracht. Dit hangt ook af wie de eigenaar wordt en hoe hoog de windmolen kan worden.
10. Het klinkt als een fundingsactie. Gemeente zoekt geld om het project te financieren. Ik had graag iets meer de eerste zorg van direct omwonenden behandeld gezien.
In de komende periode gaan wij verder met de omgeving in gesprek en nodigen iedereen uit die met ons mee wil denken. Via de nieuwsbrief blijven wij mensen op de hoogte houden.
11. Wie betaalt de windmolens? De gemeente (de belastingbetaler) of de investering van particulieren en bedrijven? En als het bedrag niet bij elkaar wordt gekregen springt de gemeente dan bij? Wie wordt de initiatiefnemer en eigenaar van de beoogde turbines?
Dit moet allemaal blijken na de onderzoeksfase.
12. Energie opwekken en in de markt zetten is een vak. En mogelijk kan dit alleen efficiënt op grote schaal. Wordt hier rekening mee gehouden?
Juist door het inzetten op zo veel mogelijk locaties binnen het Energiecluster houden wij hier rekening mee.
13. Is lokaal eigenaarschap (b.v. aandelen) bedoeld om te zorgen voor meer draagvlak zodat mensen minder gaan klagen op voorhand? (zoals vaker gebeurt in Nederland)
Lokaal eigenaarschap zorgt ervoor dat we ook de lusten van de windmolens binnen onze eigen gemeenschap houden. En we dus lokaal niet alleen kunnen profiteren van de opgewekte energie, maar ook van de opbrengst hiervan.
14. Wat voor vergoeding krijgt een boer per jaar voor het verhuren van zijn grond en wat voor vergoeding krijgen omwonenden? Enkele locaties bevinden zich op kavels die eigendom zijn van particulieren. Zijn deze particulieren allemaal akkoord met plaatsing van een windmolen op hun grond? Wat gebeurt er als een boer zijn grond niet wil verhuren?
Het realiseren van een windmolen kan op veel verschillende manieren tot stand komen. Ook blijkt uit de Quick scan dat bij meerdere zoeklocaties meerdere grond / perceeleigenaren betrokken zijn. Over de precieze uitwerking wordt de komende periode gesproken.
Tijdens de informatiebijeenkomst zijn ook vragen gesteld aan de coöperatie vallei energie. Deze vragen en antwoorden over financiële deelname en eigendom vindt u op de website van de coöperatie ValleiEnergie.
1. Waar is meer informatie te vinden over het energiecluster?
Op deze pagina is meer informatie te vinden over het energiecluster.
2. Wie kan ik contact opnemen als ik vragen heb?
U kunt mailen naar edevoordewind@ede.nl. Bellen kan met het klantcontactcentrum van de gemeente via 14 0318
3. Wanneer kunnen de windmolens er eventueel staan?
Voordat de windmolens er komen moet het nodige onderzoek worden gedaan. Ook moet de besluitvorming volgens de geldende procedures worden doorlopen. Dit kost veel tijd. Naar verwachting kan met de bouw van de eerste windmolens vanaf de tweede helft 2023 gestart worden.
4. Wanneer wordt besloten over het energiecluster?
Het is de bedoeling dat de gemeenteraad in 2022 een besluit neemt over de windmolens in dit energiecluster.
5. Worden de windmolens op hetzelfde moment ontwikkeld of stuk voor stuk?
De bouw van de windmolens kan op verschillende momenten gebeuren. Dit is afhankelijk van de locatie, de vergunningsprocedure en de haalbaarheid.
6. Gaat de gemeenteraad zo’n impopulair besluit wel nemen zo vroeg voor de verkiezingen of gaat het spontaan langer duren?
In het bestuursakkoord 2018 - 2022 wordt de ontwikkeling van windmolens en het energieneutraal worden in 2050 genoemd. Dit maakt het mogelijk om in de huidige bestuursperiode een dergelijk besluit te kunnen nemen. Vanwege de uitgebreide procedure die moet worden doorlopen is de verwachting dat het besluit pas in de volgende bestuursperiode kan worden genomen.
7. Kan ik nu nog geen bezwaar kunnen maken? Waarom dan eerst geldverspilling voor veel onderzoek waarvan we nu al weten dat een grote groep er zeer sceptisch tegenover staat. Ga eerst in gesprek met omwonenden.
Naast het belang van bewoners heeft de gemeente een algemeen belang. Daarbij zijn er ook veel bewoners voorstander van de duurzame ambities die de gemeente Ede heeft.
8. Dus de gemeente neemt een besluit voordat het onderzoek op tafel ligt? Zijn alle onderzoeken klaar voordat de gemeenteraad beslist?
De gemeenteraad zal een beslissing nemen op basis van de belangrijkste onderzoeken en niet eerder dan dat deze bekend zijn.
9. Wat is de relatie met de omgevingsvisie die nu ontwikkeld wordt?
In de omgevingsvisie is eveneens de zone langs de A30 en A12 aangeduid als zoekgebied voor duurzame energie-opwekking.
10. Wat is de rol van de provincie bij dit energiecluster?
De provincie geeft samen met de gemeenten uitvoering aan de afspraken uit het landelijke Klimaatakkoord en stimuleert gemeenten om voldoende duurzame energie op te wekken. Onder meer maakt de provincie in haar ruimtelijke beleid realisatie van windmolens mogelijk. De besluitvorming over windmolens heeft de provincie overgedragen aan de gemeenten.
11. Wanneer is de inspraak/ bezwaar procedure?
Op het moment dat een vergunning wordt aangevraagd voor de windmolens kunt u bezwaar maken tegens de windmolen(s). Dit is mogelijk door een zienswijze in te dienen. Bij het indienen van de vergunning wordt dit bekend gemaakt via de gemeentelijke pagina in Ede Stad. Deze verschijnt elke woensdag. Wilt u op de hoogte blijven van de plannen rondom de windmolens en het moment van eventueel bezwaar maken, meld u zich dan aan voor de nieuwsbrief.
12. Ervaring elders leert dat windturbines een NIMBY (not in my backyard) zijn. Hoe bent u hierop voorbereid?
Door u in een vroeg stadium te informeren en waar mogelijk te betrekken. De nadruk ligt hierbij op het realiseren van lokaal eigendom van de windmolens, zodat de lusten voor de lokale gemeenschap ten goede komen.
13. U geeft aan niet alle locaties specifiek langs te gaan. Waar kunnen we de info vinden waar ze wel komen. Op de kaart wordt dit niet duidelijk aangegeven.
U kunt hier de kaarten per locatie zien.
14. Hoe kunnen we als burgers participeren in het gehele besluitvormingsproces. Waar kunnen inwoners over meepraten?
Een eerste stap kunt u nu doen door uw reactie te geven op deze 10 locaties via een e-mail naar edevoordewind@ede.nl. Een volgende stap is dat u uw reactie kan geven op de Notitie Reikwijdte en Detailniveau die dit najaar verschijnt.
15. Zijn er budgetten/ subsidies beschikbaar om de participatie/ gebiedsprocessen te faciliteren?
Binnen de gemeente Ede zijn er mogelijkheden om u te betrekken in de totstandkoming van het Energiecluster.
16. Is het te laat tegen de tijd dat de studies er zijn? Kijk maar hoe andere gemeente dergelijke besluiten er doorheen sluizen.
Wij vertrouwen erop dat onze gemeenteraad hierin een weloverwogen keuze zal maken.
17. Hoe worden de tegengestelde belangen gewogen bij de besluitvorming? Zijn er criteria met wegingsfactoren? Uiteindelijk zal er voldoende groene energie opgewekt moeten worden.
De besluitvorming wordt uiteindelijk door de gemeenteraad gedaan. Hoe die afweging gedaan wordt, laten we graag aan de raadsleden over.
18. Waarom lijken nog zoveel zaken onbekend?
Op dit moment is alleen een vooronderzoek gedaan. In deze zogeheten Quick Scan wordt globaal gekeken wat kan en waar dit kan. In het komende onderzoek wordt meer duidelijk en is deze veel grondiger van aard.
19. In Kernhem worden nog steeds volop woningen gebouwd. Deze worden gerealiseerd in 2021 t/m 2023. Hoe gaan deze nieuwe inwoners betrokken worden in het besluitvormingsproces als ze formeel nog geen inwoner zijn van Ede."
Via deze website en de nieuwsbrief is het mogelijk voor iedereen om op de hoogte te blijven.
20. Er is in het land veel weerstand en weinig draagvlak tegen de komst van windmolens. Hoe denkt de gemeente Ede de weerstand van burgers serieus te nemen en oprecht te luisteren naar hun zorgen en deze mee te wegen in de besluitvorming?"
Door u vroegtijdig in het proces te betrekken, transparant te zijn in informatieverstrekking en de uit te voeren onderzoeken.
21. Ik zou graag een gesprek willen. Ik heb zorgen over de effecten. Hoe kan ik een gesprek aanvragen?
De effecten, bijvoorbeeld geluid worden nader onderzocht en daar zijn op dit moment nog geen uitspraken over te doen. Wilt u een gesprek aanvragen dan kunt u een mail te sturen naar edevoordewind@ede.nl
22. Hoe kunnen we met andere deelnemers contact opnemen voor het opzetten van actiegroepen?
Als u graag met een groep bewoners wilt meedenken om eigenaar te worden van een windmolen dan willen wij dit graag faciliteren.
23. In hoeverre worden de conclusies van het in te stellen onderzoek ook in de besluitvorming worden gerespecteerd?
Wij gaan ervan uit dat onze gemeenteraad hierin een weloverwogen keuze maakt.
24. Er is ook een gezamenlijk initiatief wat zich de BES heeft genoemd. Waarom horen we daar niets van?
Wanneer u vragen hierover heeft kunt u contact opnemen via www.anvhetbinnenveld.nl
25. Wat is de planning van alle onderzoeken?
Deze zomer wordt een gespecialiseerd bureau ingeschakeld om de onderzoeken uit te voeren. Vanuit hun expertise wordt een planning opgesteld en hierover wordt aandacht gegeven op deze website. De planning is hier te vinden.
26. Hoe voorkomen we dat 'bewoners' weinig tot geen reële invloed krijgen t.o.v. grotere investeerders?
In Nederland zijn al een aantal voorbeelden waar bewoners wel invloed hebben. Dit is een goed onderwerp om eens nader toe te lichten in een toekomstige nieuwsbrief.
27. Er wordt genoemd dat er een brief is verstuurd. Wanneer is dat geweest?
De brief aan omwonenden is op 9 juni verstuurd en zal rond 10 of 11 juni zijn bezorgd door Post NL. De brief is verstuurd aan omwonenden en bedrijven binnen een straal van 1 kilometer rondom de 10 zoeklocaties. Heeft u geen brief gehad, maar woont u wel binnen een straal van 1 kilometer rondom de 10 zoeklocaties? Stuur dan een mail naar edevoordewind@ede.nl.
22. Is er al een MER? En zo ja, waar is deze te vinden?
Er is op dit moment nog geen MER, dit moet nog in gang worden gezet. Wanneer deze gereed is zullen wij deze delen en bekend maken.
1. Zijn er ook alternatieven voor windmolens? Zon op daken, bijv. van gemeentehuis? Waterstof? Is er een plan B om de ambitieuze doelstellingen te realiseren in 2030/2050?
In de Routekaart om energieneutraal te worden in 2050 is gewerkt met verschillende vormen van energie-opwekken en stappen in de tijd. Dit maakt het mogelijk om rekening te houden met mogelijke nieuwe ontwikkelingen en technieken, zoals waterstof. En zo ook een goede afweging te maken bij de keuze wat nodig is om energieneutraal te worden. Op de gemeentewerf liggen momenteel ook zonnepanelen.
2. Kunnen jullie ook beter inzoomen op energiebesparingen?
Als gemeente zetten we ook in op energiebesparing. Wat we niet gebruiken hoeven we ook niet op te wekken. Meer informatie over maatregelen, tips en goede voorbeelden staan op deze website.
3. Het lijkt erop dat naar een vooraf bedacht resultaat wordt toegewerkt. Namelijk de komst van 120 meter hoge molens met 3 rotorbladen. Gaat de raad ook geïnformeerd worden over alternatieve vormen van windopwekking?
Naast windenergie opwekken wordt in Ede ook gewerkt aan zonnevelden en de plaatsing van zonnepanelen op daken gestimuleerd. Ook wordt de winning van aardwarmte onderzocht.
4. Is er gekeken om aan de A12 een geluidsscherm te plaatsen met zonnepanelen erop?
Op de geluidswal langs de A12 is een initiatief in ontwikkeling om daar zonnepanelen te plaatsen. De cooperatie vallei energie heeft hier meer informatieover.
5. Wordt er ook gekeken naar aardwarmte? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?
Voor aardwarmte worden momenteel vanuit SCAN voorbereidende werkzaamheden voor seismisch onderzoek in de regio gedaan. Om te achterhalen of aardwarmte benut kan worden, moet eerst onderzoek gedaan worden naar de ondergrond. Hiervoor is het landelijk programma SCAN opgezet, dit wordt uitgevoerd door TNO en EBN (Energiebeheer Nederland). Er wordt dus ook gekeken naar aardwarmte.
6. Waarom is vastgehouden aan de oude vorm van windmolens? Er zijn ook andere vormen: verticale turbines. Waarom wordt niet ingezet op particuliere aanschaf van kleine windmolens op daken en bedrijfspanden in plaats van deze grote driearmige molens te bouwen?
Wij zijn bekend met deze andere vormen van windmolens. De (voorlopige) keuze voor deze windmolens met 3 wieken is gebaseerd op de meest rendabele vorm van energie opwekken. Grote windmolens wekken veel meer energie op dan kleinere. Daarom is het efficiënter om een aantal van deze grote te plaatsen in plaats van een veelheid aan kleinere. Dit betekent overigens niet dat we tegen kleine windmolens zijn, die door particulieren worden geplaatst, mits daar een vergunning voor is afgegeven.
7. Waarom worden er niet veel meer zonnepanelen op de diverse daken van particulieren en bedrijven gelegd?
De gemeente wil eerst daken met zonnepanelen bedekken en dan pas op de grond. Op de gemeentelijke gebouwen, zoals de gemeentewerf aan de Asakkerweg liggen ook zonnepanelen. Meer informatie over de rangorde voor het plaatsen van zonnepanelenvindt u op deze pagina.
8. Duurzame energie kan ook op daken van woningen en van de vele industrie die Ede rijk is. Waarom daar niet voor gekozen?
Zonnepanelen op daken van bedrijven is inderdaad ook een optie. Wanneer we alle geschikte daken van bedrijven in Ede volleggen met zonnepanelen wekken we nog steeds te weinig op om in 2050 energieneutraal te worden. We moeten dus ook inzetten op zonnepanelen op de grond en windmolens.
9. Waarom is binnen het spectrum van mogelijkheden van duurzame energie er voor windmolens gekozen?
Om energieneutraal te worden in 2050 zijn verschillende mogelijkheden nodig om energie op te wekken. Naast zonnepanelen op daken en (rest)gronden zijn ook windmolens nodig. We kiezen dus niet alleen zonne-energie, ook het opwekken van windenergie is nodig om voldoende duurzame energie op te wekken. Meer informatie hierover is te vinden in de Routekaart.
10. Is de Meikade wel geschikt?
Meer informatie over de Meikade vindt u op de website van de coöperatie vallei energie.
11. Is er aan gedacht om in plaats van te investeren in windmolens alle inwoners subsidie te geven voor zonnepanelen?
Niet alle daken van woningen en gebouwen zijn geschikt voor zonnepanelen. Daarom is deze vorm van subsidie verstrekken geen optie. Naast zonnepanelen zijn ook andere manieren nodig om energie op te wekken, anders wekken we te weinig op om energieneutraal te worden. Daarom wordt ook ingezet op windmolens.
12. Is gekeken naar andere vormen van windmolens?
De opbrengst van zogeheten windwokkels staat niet in verhouding tot de opbrengst van grote windmolens. De opbrengst is eerder te vergelijken met een aantal zonnepanelen op het dak van een woonhuis. Andere vormen zijn ook industriële horizontale ‘buizen’ die windenergie opwekken, maar dit staat nog in de kinderschoenen.
13. Is ook gekeken naar zonthermie?
Zonthermie is een duurzame oplossing die onder meer in de warmtetransitievisie een rol kan spelen. We juichen de toepassing van deze techniek ook zeker toe. Meer weten: https://www.innax.nl/kennisbank/zonthermie
1. Wat is een energiecluster?
Een energiecluster is een gebied waar duurzame energie kan worden opgewekt met verschillende projecten van wind- en/ of zonne-energie. Of met andere vormen van duurzame energie.
2. Waarom moet er zoveel windenergie worden opgewekt?
Op 28 juni 2019 is het nationale Klimaatakkoord gepubliceerd door het kabinet. Hierin is het doel opgenomen om tenminste 35 terawattuur (TWh) aan hernieuwbare energie op land te realiseren. Om aan de ambitieuze doelstelling voor hernieuwbare energie op land te voldoen zal windenergie de komende jaren één van de meest kosteneffectieve manieren zijn om hernieuwbare energie te produceren.
3. Waarom wil de gemeente dit?
De gemeente wil in 2050 energieneutraal zijn. Dan wekt de gemeente lokaal net zoveel duurzame energie op als dat we lokaal gebruiken. Om dit te bereiken zoekt de gemeente naar locaties om duurzame energie op te wekken.
4. Waarom tien windmolens? Waarom dit aantal?
Uit een Quick Scan (vooronderzoek) blijkt dat er in dit energiecluster 10 mogelijk geschikte locaties zijn. Uit onderzoek moet blijken of deze allemaal mogelijk zijn. We weten al dat windmolens elkaar ‘in de weg’ kunnen staan.
5. Waait het wel hard genoeg in Ede?
In Ede waait genoeg wind om de windmolens voldoende energie te laten opwekken. Vanaf windkracht 2 à 3 begint een moderne windmolen met grote wieken al elektriciteit te produceren. De hoogte van de windmolen is ook belangrijk. Een hoge windmolen met grote wieken produceert in het binnenland bijna net zoveel als aan de kust.
6. Kan dit Energiecluster de fossiele brandstof van de BIO verbrandingsoven aan de Dwarsweg vervangen?
De ontwikkelingen binnen het Energiecluster hebben vooralsnog geen directe invloed op deze warmtecentrale.
7. Komen er ook zonnevelden in de buurt van de windmolens?
Zonnevelden in de buurt van de windmolens is zeker een optie, maar geen voorwaarde om de windmolens te realiseren. Er zijn in dit energiecluster ook al lopende initiatieven voor zonnevelden zoals de zonnewal A12 en de zonnecentrale op de Meikade.
8. Kunnen jullie visualisaties maken, met windplanner en google-Street view? Ook een luchtfoto waar de locaties op ingetekend zijn.
Dit is een goed idee. Om het voor u inzichtelijker en begrijpelijker te maken zullen wij dit gaan uitwerken. Hoe en in welke vorm dat zal gaan vinden, dat zoeken wij nog uit.
9. Hebben jullie nieuwbouw ontwikkelingen meegenomen in jullie kaart? Er zijn al nieuwe vergunningen verstrekt en deze contouren zijn inmiddels ook verwerkt in BAG. Op jullie kaarten zijn deze niet te zien.
Het huidige vooronderzoek is gedaan met gegevens van begin 2021. Bij nieuw uit te voeren onderzoeken waar gebruikt wordt gemaakt van de Basisadministratie Adressen en Gebouwen, wordt gewerkt met bijgewerkt kaartmateriaal.
10. De windmolens beperken de bouw van nieuwe woningen waar zo hard behoefte aan is, klopt dat?
Er wordt rekening gehouden met de nu bekende mogelijke woningbouwlocaties.
11. U geeft aan dat het energiecluster A12-A30 een grote bijdrage levert aan de routekaart Ede energieneutraal. Wat is een grote bijdrage?
Dit hangt voornamelijk af van het aantal windmolens dat er kan komen en de hoogte van de windmolens.
12. Hoe werkt zo'n windturbine?
Op de website van Milieu Centraal leest u hier meer over.
13. Hoe duurzaam kan een windmolen genoemd worden als na afschrijving hiervan de bladen letterlijk in de grond begraven worden? Wat gebeurt er na de levensduur van een windmolen met de molen, wie is verantwoordelijk voor het afbreken en recyclen?
Het is goed om hier vooraf afspraken over te maken met de toekomstige eigenaar. In welke vorm dat mogelijk is en wie de eigenaar wordt, dat is nu nog niet bekend.
14. Er ligt al een windmolen klaar. Daarvoor schijnt geen vergunning te zijn afgegeven. Deze was 130 meter hoog.
Het klopt dat de windmolen bij Plantion wegens een juridische reden niet is gerealiseerd. Als u meer informatie hierover wilt kunt u zich melden bij deze initiatiefnemer.
15. Is de productie (levenscyclus) van windturbines eigenlijk ook fossielvrij?
Dat moeten wij verder uitzoeken. Het lijkt ons goed hier in een toekomstige nieuwsbrief of andere communicatievorm u nader over te informeren.
16. Als de zon schijnt en het waait. Is het dan overbelast?
De netcapaciteit is in sommige delen van Nederland een probleem. Wij zijn in overleg met de netbeheerder om hier aandacht voor te vragen.
17. Is er naast opwekken gedacht aan opslag van energie per locatie?
Dit klinkt als een goede suggestie. Of dit haalbaar is moet blijken uit verdere gesprekken met de toekomstige eigenaren van de windmolens en de netbeheerder.
18. Waarom moet de (duurzaam opgewekte) energie die de gemeente Ede gebruikt binnen de gemeentegrenzen opgewekt worden? Is het niet mogelijk om het (internationale) koppelnet te gebruiken?
Ons streven is om de lokaal opgewekte energie ook lokaal te gebruiken. Dan zijn we zelfvoorzienend en minder afhankelijk van het huidige energienetwerk.
19. Moet vliegverkeer afwijken van de route?
De windmolens zijn niet van invloed op het vliegverkeer.
20. De meest voorkomende windrichting is het zuid/westen dus geluid gaat altijd richting Ede. Niet echt handig of heb ik het mis?
Dat het de meest voorkomende windrichting is, betekent niet dat de wind daar altijd vandaan komt. Meer over de uitvoering van de onderzoeken kunt u (later) vinden in de Notitie Reikwijdte en Detailniveau.
21. In de startnotitie spreekt u over grote zonnevelden, maar hier lees ik verder niets over. Wanneer horen wij hier meer over?
Binnen de gemeente Ede zijn momenteel drie zonnevelden in ontwikkeling. Deze bevinden zich aan de Blaakweg, de Schampsteeg en de Wolfsdijk.
22. Wordt de ontwikkeling van het Koekeltseveld aangepast aan de windmolens of de planning van het Koekeltse veld?
Vooralsnog onderzoeken wij eerst of op de locatie langs de Dwarsweg de mogelijkheid is voor een windmolen.
23. Is het mogelijk dat er een biomassa centrale gepositioneerd wordt binnen het energiecluster?
Momenteel is er nog geen initiatief voor andere vormen van energieopwekking.
24. Wat betekent het feit dat er gekeken gaat worden naar andere bronnen dan windenergie voor wat betreft het ruimte gebruik (met name de natuur en het opengebied)?
Binnen gemeente Ede zijn ook zoekgebieden voor zonne- energie en aardwarmte.
25. Welke locaties zijn eigenlijk afgevallen in het vooronderzoek? En waarom zijn deze locaties op voorhand afgevallen?
Binnen de contouren van het Energiecluster zijn nog geen locaties afgevallen.