Energiecluster A12-A30

Op dit moment zijn we niet actief op zoek naar plekken voor windmolens. Dit heeft drie redenen:

• Vanuit de provincie Gelderland mogen er tijdelijk geen windmolens geplaatst worden. Dit heeft te maken met de beschermde vogel; de wespendief. De provincie onderzoekt hoe windmolens deze vogel kunnen beïnvloeden en hoe ze hem kunnen beschermen. Dit onderzoek, ook wel een milieu-effectrapportage genoemd, wordt naar verwachting in 2024 afgerond. Tot die tijd mogen er geen nieuwe windmolens komen binnen een straal van 8 kilometer van de Veluwe.
• Daarnaast wachten we op nieuwe landelijke normen voor windmolens. Deze normen gaan bijvoorbeeld over geluid en hoe ver ze van elkaar moeten staan. Aan het eind van 2023 zijn er voorstellen gedaan voor deze normen. Belanghebbenden kunnen hierop reageren. In 2024 worden de definitieve normen vastgesteld. Op dat moment weten we ook welke windmolens in het zoekgebied voldoen aan deze regels. Dat geeft duidelijkheid voor de mensen die in de buurt wonen.
• Tot slot zit het stroomnet vol. Als bovenstaande zaken duidelijk zijn, weten we ook welke windmolens er mogelijk zijn en wat daarvoor nodig is van het stroomnet.

Er zijn negentien geschikte plekken om windmolens te plaatsen. Zoekgebieden zijn plekken waar windmolens misschien mogelijk zijn. Dat betekent niet dat er echt negentien windmolens geplaatst worden. In de komende periode wordt duidelijk hoeveel dan wel.

Hoe hebben we dit onderzocht?

In de zomer van 2021 is een eerste onderzoek gedaan naar geschikte zoekgebieden. Daar kwamen tien zoekgebieden uit waar windmolens eventueel mogelijk zijn. Daarna is een uitgebreid vervolgonderzoek gedaan. Dat onderzoek heet de Alternatievenontwikkeling. Hierin stond deze vraag centraal: ‘Hebben we met de tien zoekgebieden alle locaties in beeld waar mogelijk een windmolen kan komen?’. Uit dit vervolgonderzoek komt naar voren dat er negentien geschikte zoekgebieden zijn om windmolens te plaatsen.

Op dit moment zijn we niet actief op zoek naar plekken voor windmolens. We wachten op landelijke normen en regelgeving vanuit de provincie. We delen op deze pagina de nieuwe planning zodra er meer duidelijkheid is.

Waarom wil gemeente Ede windmolens plaatsen?

Gemeente Ede wil in 2050 energieneutraal zijn. Dit betekent dat er in Ede net zoveel duurzame energie wordt opgewekt als dat we gebruiken. Daar is dus veel voor nodig. Naast zonnepanelen op daken zijn ook windmolens nodig.

Waarom wordt alleen binnen het Energiecluster A12-A30 gezocht naar zoekgebieden voor windmolens?

Voor het Energiecluster is gekozen omdat het langs de grote infrastructuur zoals de snelwegen A12 en A30 ligt en bij bedrijventerreinen. Ook sluit het aan bij de huidige twee windmolens. Het college heeft het Energiecluster vastgesteld om eerst dit gebied te onderzoeken. Daar is bij de Alternatievenontwikkeling dan ook vanuit gegaan.

Hoe ziet de procedure eruit voor een besluit over de zoekgebieden?

Voordat een besluit kan worden genomen is een m.e.r.-procedure nodig. Dit begint met het ter inzage leggen van een Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). Deze NRD is het onderzoekskader voor het milieueffectrapport (MER). In de NRD staat wat er wordt onderzocht en hoe dit wordt onderzocht.

Wat is het verschil tussen het eerste onderzoek (quick scan) en deze Alternatievenontwikkeling?

In de Alternatievenontwikkeling is specifieker gekeken naar afstanden vanaf de mogelijke windmolens tot objecten. Ook is nauwkeuriger nagegaan of en hoe kwetsbaar verschillende objecten zijn. Dit leidt ertoe dat voor mogelijke windmolens van 120 meter meer zoekgebieden zijn gevonden dan in de quick scan. Ook blijkt dat voor de hoogst mogelijke windmolen van 160 meter de meeste zoekgebieden niet geschikt zijn. De quick scan was een voorlopige inschatting van de mogelijkheden voor windmolens. Deze Alternatievenontwikkeling is uitgebreider.

Hoe kan het dat uit de Alternatievenontwikkeling meer dan tien zoekgebieden zijn gekomen?

Wij willen zoveel mogelijk energie opwekken binnen onze gemeentegrenzen. Het onderzoeksbureau heeft daarom van ons de vraag gekregen om te zoeken naar zoveel mogelijk zoekgebieden, waar we energie kunnen opwekken. We laten daarom zoveel mogelijk zoekgebieden in het MER-onderzoek meenemen. We kunnen er later ook niet meer aan toevoegen. Waarschijnlijk kunnen niet in alle zoekgebieden windmolens worden gebouwd.
Twee zoekgebieden die in de quick scan staan, zijn afgevallen omdat deze niet mogelijk bleken. Dat zijn de zoekgebieden in het knooppunt Maanderbroek en in de afrit 23a bij Veenendaal. Overigens is nabij afrit 23a een nieuw zoekgebied toegevoegd.

Waarom ligt het proces op dit moment stil?

Dit heeft drie redenen:

1. Vanuit de provincie Gelderland mogen er tijdelijk geen windmolens geplaatst worden. Dit heeft te maken met de wespendief. Dit is een beschermde vogel. De provincie onderzoekt wat er nodig is om deze vogel te beschermen en of windmolens een bedreiging vormen voor deze vogel. In 2024 komt er naar verwachting meer duidelijkheid.
2. Er waren geen landelijke normen voor windmolens. Denk hierbij aan normen voor geluid en afstand. Eind 2023 zijn er concept normen bekend gemaakt. De verwachting is dat in 2024 deze definitief worden.
3. Als laatste zit het stroomnet vol. Als bovenstaande punten duidelijk zijn weten we meer over welke windmolens er mogelijk zijn en wat daarvoor nodig is van het stroomnet.

De ontwikkelingen die genoemd worden voor het stilleggen waren toch eerder bekend?

Het klopt dat de onzekerheid bekend was. Wat betreft de normen is er nu meer zekerheid over de timing van het Rijk en Provincie Gelderland. Voor het nemen van de volgende stap (NRD inzage) is daarom net even wat meer tijd nodig. Het college verwacht dat een NRD ter inzage legging met 19 zoekgebieden op dit moment op veel inwoners overkomt alsof we deze ook echt daar gaan plaatsen. Dat zou met de onzekerheid van de normen leiden tot onduidelijkheid.

Binnen de gemeente Ede zijn een aantal bezorgde burgers een burgerinitiatief gestart. Leggen jullie de proces stil voor hen?

De ambitie uit het bestuursakkoord staat overeind. Hierin zeiden we: "We gaan door met het onderzoek naar nieuwe windmolenlocaties in het Energiecluster A12-A30. We betrekken de te verwachten landelijke geluids- en afstandsnormen bij de ambitie van minimaal 22MW aan windenergie."
We moeten dit netjes doen en er is nu te veel onzekerheid bij het Rijk en de Provincie. Daarom moeten we even een pas op de plaats maken. Er is geen sprake van afstel, dat zou gezien de grote opgave van de energietransitie ook niet wenselijk zijn. Met de bewonersgroepen Ede Waait Anders en Tegenwind Ederveen / De Klomp hebben wij contact. We spreken ze ook over deze ontwikkeling.

Het stilleggen kan ook tot afstel leiden, klopt dit?

Dat is nog niet te zeggen, juist omdat de normen van Rijk en Provincie nog niet vaststaan. Wel verwachten we dat deze normen van invloed kunnen zijn op het aantal aangewezen zoekgebieden. Daarom nemen we net even wat meer tijd om alles uit te zoeken.

Gemeente Veenendaal is niet blij met de procedure zoekgebieden naar windmolens. Heeft dit meegespeeld?

We hebben bestuurlijk goed contact met gemeente Veenendaal. Echter, dit besluit is een zelfstandige afweging van het college in Ede geweest, juist om duidelijkheid te bieden bij het vaststellen van de zoekgebieden.

De vorige wethouder en ook het vorige college heeft de procedure in gang gezet. Denkt het nieuwe college er anders over?

De besluitvorming over mogelijke zoekgebieden is een lang en zorgvuldig proces waar veel ontwikkelingen invloed op kunnen hebben. In maart 2022 heeft wethouder Meijer dat ook aangegeven toen het aantal zoekgebieden bekend werd gemaakt. Zoals eerder genoemd staat de ambitie uit het bestuursakkoord overeind, alleen hebben we net wat meer tijd nodig voor een zorgvuldige uitvoering.