Routekaart aardgasvrij Ede: wat is het plan voor jouw woning?

Ede aardgasvrij in 2050: hoe doen we dat? Je woning isoleren is de eerste stap, maar ook (hybride) warmtepompen, warmtenetten en andere oplossingen zijn in beeld om onze gemeente in de komende 30 jaar aardgasvrij te maken. Dat staat in de Transitievisie Warmte: de routekaart naar een aardgasvrije gemeente.

We zijn goed bezig!

We zien dat steeds meer inwoners en ondernemers ons weten te vinden. Ze zijn aan de slag met het verduurzamen van hun woning of gebouw. Hierbij kun je denken aan isolatie of aardgasvrij wonen, maar ook aan kleine energiebesparende maatregelen.

Wist je dat er in Ede al 8.000 woningen aangesloten zijn op een duurzaam warmtenet? Niet alleen nieuwbouw, maar ook bestaande woningen. Ook zijn er ruim 30 grote gebouwen en instellingen aangesloten op het warmtenet, zoals zwembad de Peppel, ons Raadhuis, De Fietser en diverse scholen. Maar daarmee zijn we er nog niet. De overige ruim 41.000 woningen en andere gebouwen moeten nog van het aardgas af. Daarom hebben we nu deze routekaart ontwikkeld.

Routekaart in het kort: wat gaan we doen?

We gaan stap voor stap naar aardgasvrij wonen en werken in gemeente Ede. De komende tien jaar focussen we ons op het isoleren van oude woningen en gebouwen (<1975) en waar mogelijk stappen we al over op een duurzaam alternatief voor aardgas. De gemeente start dus met het informeren en ondersteunen van inwoners in een aantal wijken waar veel woningen van vóór 1975 staan: de Zeeheldenbuurt, Bloemenbuurt, De Steinen, Indische buurt, Vogelbuurt, Beatrixpark, De Laar, Halderbrink (Bennekom) en Wormshoef (Lunteren).

Waarom starten we hier?

Inwoners die niet in deze wijken wonen, mogen uiteraard ook onze hulp inschakelen bij het verduurzamen van hun woning. Maar we starten met het informeren en ondersteunen van inwoners op de plekken waar onze hulp het hardst nodig is. In deze wijken kunnen we samen de meeste energie besparen en zo zorgen dat de inwoners geld besparen op hun energierekening. Zo bestrijden en/of voorkomen we ook energiearmoede.

Isoleren

Verwarmen van huizen kost veel energie. We kunnen energie besparen door beter te isoleren. Iedereen kan hiermee al aan de slag, bijvoorbeeld bij een verbouwing of bij onderhoud aan het huis. Daarmee:

Ben je goed voorbereid op een nieuwe vorm van verwarmen
Heb je meer comfort in huis (minder vocht of schimmel)
Bespaar je energie en heb je een lagere energierekening

De eerste stap voor veel woningen van vóór 1975 is dus isoleren. Daarna is de woning pas klaar voor de uiteindelijke overstap naar een duurzame energiebron. Daarom start de gemeente in wijken waar veel woningen van vóór 1975 staan. We gaan bewoners van deze wijken benaderen en ondersteunen bij het isoleren van hun woning. De eigenaar heeft uiteraard de keuze om daar wel of niet gebruik van te maken.

Overstappen op duurzame energiebronnen

Samen met onze partners zorgen we ervoor dat de energie die we voor onze huizen nodig hebben, straks duurzaam is. Denk aan een warmtenet of groene stroom van windmolens of zonnepanelen voor een warmtepomp. De komende tijd wordt duidelijk of ook duurzaam gas (bijvoorbeeld waterstof of groen gas) beschikbaar komt voor verwarming. We hebben verschillende duurzame bronnen nodig, omdat er niet één bron is die genoeg warmte voor heel Ede levert.

Edenaren met een goed geïsoleerde woning kunnen overstappen op een (hybride) warmtepomp op een moment dat het hen uitkomt. Zij kunnen bij de gemeente terecht voor persoonlijk advies en advies over inkoopcollectieven. Dat geldt voor veel woningen in de Rietkampen en Uitvindersbuurt.

Daarnaast gaan we in overleg met woning- en gebouweigenaren over het aansluiten op een duurzaam warmtenet. Zo’n warmtenet is niet overal mogelijk. Er is een aantal gebieden in Ede aangewezen waar een warmtenet eventueel mogelijk is.

Op deze pagina vind je meer informatie over de alternatieven voor aardgas, zoals een (hybride) warmtepomp of een warmtenet.

Haalbaar en betaalbaar

De overstap naar aardgasvrij wonen moet haalbaar en betaalbaar zijn voor iedereen in Ede. Er is nog veel onzekerheid over de kosten en de verdeling van de kosten. Dit speelt in elke gemeente en de oplossing moet voor een belangrijk deel van de Rijksoverheid komen. In het klimaatakkoord staat dat de woonlasten voor het alternatief vergelijkbaar zijn met aardgas. Op dit moment kunnen we nog niet op alle vragen over kosten een antwoord geven. Wel kunnen we ons nu richten op de meest betaalbare oplossingen waar je sowieso voordeel bij hebt. Als je je huis beter isoleert ontsnapt er minder warmte uit de woning. Ook heb je minder last van langsrijdende auto's, overvliegende vliegtuigen of de grasmaaier van de buurman. En niet onbelangrijk: je bespaart zowel geld als energie.

Bekijk hier de route naar Ede aardgasvrij: de aanpak per wijk of dorp

Wijken: Zeeheldenbuurt, Bloemenbuurt, De Steinen, Indische buurt, Vogelbuurt, Beatrixpark, De Laar, Halderbrink (Bennekom) en Wormshoef (Lunteren)

Aanpak: stimuleren isolatie en als haalbaar aardgasvrij

De eerste stap voor veel woningen van vóór 1975 is isoleren. Dat zorgt voor energie- en geldbesparing en maakt de woning klaar voor de uiteindelijke overstap naar een duurzame energiebron. Daarom start de gemeente in wijken waar veel woningen van vóór 1975 staan. We gaan per straat of blok inwoners informeren en met oplossingen helpen om hun oude woning (<1975) te verduurzamen.

In deze wijken gaan we met het volgende aan de slag:

Laten zien dat het loont om je woning beter te isoleren.
Verlagen van de kosten van isolatiemaatregelen, o.a. door goede samenwerking met het Energieloket en toepassen van standaardmaatregelen bij huizen die erg op elkaar lijken.
Uiteindelijk zorgen voor een compleet ontzorgingsaanbod voor eigenaar/bewoners: informatie, advies, hulp bij uitvoering en financiering.
In deze wijken (m.u.v. Wormshoef) kan ook gekeken worden om op kleinschalig niveau (blok / straat) aan te sluiten op een warmtenet.
De gemeente neemt initiatief bij de communicatie, het samenstellen van het aanbod en de participatie van inwoners. De eigenaar heeft de keuze om daar wel of niet gebruik van te maken.

Wijken: Rietkampen en Uitvindersbuurt

Aanpak: (hybride) warmtepompen

In deze wijken zijn veel woningen wel klaar of bijna klaar voor aardgasvrij wonen. Mensen met een goed geïsoleerde woning kunnen overstappen op een (hybride) warmtepomp op een moment dat het hen uitkomt. Dat geldt voor veel woningen in de Rietkampen en Uitvindersbuurt. We adviseren bewoners van deze woningen om bij het vervangingsmoment van de CV ketel te kiezen voor de overstap naar all-electric of een hybride warmtepomp. We doen dit samen met het Energieloket, andere organisaties en in goed overleg met Liander.

Hoe pakken we het aan?
Inwoners hebben hulp nodig bij deze overstap. Het is logisch om te beginnen bij inwoners die graag willen verduurzamen, bij woningen die al op lage temperatuur worden verwarmd (bijv. met vloerverwarming) en/of bij woningen waarbij de gasketel moet worden vervangen. We voorzien bewoners daarom van persoonlijk advies en inkoopcollectieven. Het tempo van deze aanpak wordt bepaald door landelijke ontwikkelingen (betaalbaarheid warmtepompen) en door bewonerswensen.

Wijken: Kernhem, De Burgen, de Kazerneterreinen en Enka

Aanpak: warmtenet en (hybride) warmtepomp

Voor Kernhem, De Burgen, de Kazerneterreinen en Enka kun je denken aan het warmtenet en een warmtepomp. In deze relatief nieuwe wijken zijn de meeste woningen al aardgasvrij, meestal door een aansluiting op een warmtenet. De resterende woningen in deze wijk met aardgas zijn goed geïsoleerd.

Wat zijn de opties?
Eigenaren van deze woningen kunnen naar keuze overstappen op een warmtepomp of aansluiting op een warmtenet. Inwoners hebben hulp nodig bij deze overstap. We voorzien bewoners daarom van persoonlijk advies en inkoopcollectieven. Het tempo van deze aanpak wordt bepaald door landelijke ontwikkelingen (betaalbaarheid warmtepompen) en door bewonerswensen.

Dorpen: Bennekom, Lunteren, Wekerom, Harskamp, Otterlo en Ederveen

Aanpak: Stimuleren bewonersinitiatieven samen met de Dorpsraden

Wat kunnen inwoners in het buitengebied doen? Dat hangt af van het bouwjaar van hun woning. Warmtenetten zijn niet mogelijk in het buitengebied, omdat een warmtenet alleen haalbaar en betaalbaar is in dichtbebouwde gebieden. De gemeente wil bewonersinitiatieven in de dorpen ondersteunen. Het gaat hierbij zowel om initiatieven van individuele eigenaren als om initiatieven waarbij inwoners samen aan de slag gaan. In de dorpen zetten we hierop in omdat er veel verschillende soorten woningen zijn.

Hoe pakken we het aan?
We betrekken de dorpsraden bij onze activiteiten in de dorpen, in het bijzonder bij de participatie. Ook werken we samen met bijvoorbeeld het Energieloket en ValleiEnergie voor een zo compleet en duidelijk mogelijk aanbod. De keuze over type maatregelen, het tijdspad en de manier van samenwerken ligt uiteindelijk bij de inwoners. De gemeente informeert, stimuleert inwoners tot het nemen van (isolatie)maatregelen en koppelt inwoners en partijen aan elkaar.

Wijk: Ede Centrum

Gebiedsgerichte verkenning aardgasvrije alternatieven, te bepalen na 2026

In het Centrum zijn er veel verschillende gebouwen, staan de gebouwen dicht op elkaar en zijn er diverse andere opgaven. In het centrum willen we het verduurzamen daarom bekijken samen met wat er nog meer speelt in Ede Centrum. De gemeente neemt de regie door te organiseren, te coördineren en alle betrokkenen uit te nodigen om mee te denken. Met de uitkomsten van de gebiedsgerichte verkenning kan bij het actualiseren van de Transitievisie Warmte in 2026 bepaald worden wat de beste route naar aardgasvrij is.

Wijken: Ede Veldhuizen, Klaphek, Maandereng, Reehorst, Stationsbuurt en Hoogbouw-Zuid

Aanpak te bepalen na 2026

Voor deze wijken is de beste aanpak nog onduidelijk. We volgen de landelijke ontwikkelingen en bepalen de beste aanpak als we de Transitievisie Warmte in 2026 actualiseren. In de komende jaren ondersteunen we uiteraard individuele eigenaren die bij ons aankloppen. Dit doen we met ons bestaande aanbod van het Energieloket. Het isoleren van oude woningen loont namelijk altijd.

Voor de wijken die eind jaren zeventig en tachtig gebouwd zijn (m.n. Veldhuizen, Klaphek en Maandereng) is het nog niet goed te zeggen wat het beste alternatief voor aardgas is.
De wijken Reehorst, Stationsbuurt en Hoogbouw-Zuid zijn zeer divers. Hier staan vooroorlogse woningen, nieuwbouw woningen, appartementen en bedrijven veel meer door elkaar heen dan in andere wijken. Met de lessen die we leren in de komende jaren kunnen we bepalen welke aanpak tot het beste resultaat gaat leiden.

Wijken: Burgemeestersbuurt en Componistenbuurt

Aanpak te bepalen na 2026

Hier staan veel vrijstaande woningen van voor 1975 en enkele appartementencomplexen. Voor de vrijstaande woningen is maatwerk nodig. De woningen zijn vrijwel allemaal in particulier bezit. Het ligt voor de hand dat onze werkwijze de nadruk legt op individuele initiatieven. Ook in deze wijken ondersteunen we uiteraard eigenaren die aangeven dat zij hulp nodig hebben. Dit doen we met ons bestaande aanbod van het Energieloket. Het isoleren van oude woningen loont namelijk altijd. Met de uitkomsten van de wijken waar we starten, kan bij het actualiseren van de Transitievisie Warmte in 2026 bepaald worden wat de beste route naar aardgasvrij is.

Bedrijventerreinen in Ede Stad, Lunteren en andere dorpen

Stimulering aardgasvrije bedrijventerreinen

Ede Stad: het gaat hier om grote bedrijfsgebouwen op o.a. Frankeneng, Heestereng, De Vallei en de terreinen ten westen van de A30. De meeste bedrijfsgebouwen zijn van na 1990. Met een overstap naar all-electric, warmtekoudeopslag of aansluiting op een warmtenet kan veel CO2 bespaard worden.

In Ede Stad zijn eigenaren en gebruikers op de bedrijventerreinen niet of beperkt georganiseerd in ondernemersverenigingen. De aanpak richt zich in de eerste plaats het wijzen op de voordelen en het ondersteunen van ondernemers die willen verduurzamen. We hebben gesprekken bij de grootste bedrijven over de situatie en wat wensen zijn. Zo leggen we de basis om slimme koppelingen te leggen. Tot slot onderzoeken we de kansen voor een Energieloket specifiek voor bedrijven.

Gebruikers en eigenaren op het bedrijventerrein van Lunteren zijn wel georganiseerd in een ondernemersvereniging. Ondernemersverenigingen bieden een platform om gezamenlijk in gesprek te gaan om minder aardgas te gaan verbruiken. Dit gebeurt in Lunteren bijvoorbeeld al door een samenwerking voor zon op dak.

Monumenten

Voor woningen die moeilijk zijn te isoleren, zoals monumenten of andere heel oude woningen, komt op termijn mogelijk groen gas of waterstofgas beschikbaar.

Zelf aan de slag

Wat kan ik doen?

Het stoppen met het gebruik van aardgas voor het verwarmen van gebouwen zal voor iedereen gevolgen hebben. Het is daarom belangrijk om na te denken over wat je nu al kunt doen. Het verminderen van je energiegebruik, bijvoorbeeld door het isoleren van je woning is altijd een goed begin! Wil je hiermee aan de slag? Op deze paginaontdek je hoe wij jou kunnen helpen bij het verduurzamen van je huis. Ook vertellen we je graag wat je nu al kunt doen om je voor te bereiden op aardgasvrij wonen.

Stap voor stap verder

De overstap naar aardgasvrij is nieuw en daarom zijn er ook nog dingen niet helemaal duidelijk. Toch kunnen we nu al flinke stappen in de goede richting maken. Op basis van ervaringen, nieuwe kennis en ontwikkelingen en nieuwe regels kunnen we steeds betere en soms andere keuzes maken. De Transitievisie Warmte geeft ons de voorwaarden hoe en waar we als eerste aan de slag gaan. Het is daarbij wel belangrijk dat de landelijke wetgeving goed in elkaar zit en er goede afspraken zijn gemaakt. Daar wordt nog aan gewerkt.

Minimaal eens in de 5 jaar werken we de Transitievisie Warmte bij. Dan passen we de visie aan op basis van de laatste inzichten, ontwikkelingen en onze ervaringen. Ook kijken we naar de volgorde van wijken en voegen nieuwe wijken toe aan de planning. Benieuwd naar het hele plan? Lees dan de TVW 2021.